۱۳۸۶ اسفند ۲۰, دوشنبه

پست 26: کدام مقام زن؟

این واقعه روز جهانی زن حرف و حدیثهای بسیار دارد که سالیان سال است راجع به آن می نویسند و می گویند اما هنوز جای گفتن دارد. این وسط آنچه به ذهن این حقیر کم سواد می رسد تنها نکات کوچکی است که ممکن است برای برخی قابل خواندن و برای بسیاری دیگر مطلبی تکراری یا غیر مهم و پیش پا افتاده محسوب شود. اما چه می شود کرد. سطح درک و فهم من از این بالاتر نیست و بسیار عمر بباید پدر پیر فلک را تا من عقلم را بتوانم کمی رشد بدهم.
القصه ...
در کشور ما و در کشورهایی نظیر کشور ما که مردم آیین مسلمانی دارند، زمانی که می خواهند راجع به زن صحبت کنند بیشتر از اینکه به حقوق او بپردازند در زمینه مقام زن سخن سرایی و قلم فرسایی می کنند و از والا بودن مقامی می گویند که به نظر من اگر هم وجود داشته باشد یک چیز بدیهی است. آنچه من می اندیشم این است که زن و مرد از نظر دین دارای مقامی والا و در خور تأمل جداگانه نیستند که بخواهیم برای مقام زن جداگانه سخن سرایی بکنیم. زن نیز بشری است که بنا به حکمت خلقت دارای جنسیت زنانگی شده همانگونه که بر طبق همان حکمت مرد دارای جنسیت و سرشت مردانه شده است و گرنه در زمینه کمالات و عروج روحی هیچ تفاوتی با هم ندارند چون که از روح مجردی در بدن هم مرد و هم زن دمیده می شود و روح نه مذکر است نه مؤنث.
نمی خواهم بحث علمی راه بیاندازم. فقط خلاصه مطلب اینکه به نظر بنده نه زن و نه مرد مقام والا دارند چون هر دو می توانند هم به راه سعادت بروند هم به راه شقاوت. این هم که علمای ما می نشینند و در زمینه مقام زن از خود دُرّ و گوهر به بیرون تراوش می نمایند از دید من چیزی نیست جز اینکه بر سر قشر مؤنث کلاهی گشاد بگذارند و ذهن آنها از اصل موضوع یعنی حقوق زن منحرف کنند و فقط با بهانه کردن مقام والای مادر بودن و زن بودن آنها را از وضع موجوده راضی نگه دارند.
بر فرض که حقوق زن به لحاظ جنسیتی با مرد شبیه نباشد اما در مجموع برآیند باید برابر باشد. چیزی که ما در جامعه خویش و بسیاری از جوامع اسلامی دیگر نمی بینیم.
شاید ذکر یک نکته دیگر از مجلس دیروزی که در دو پست قبل ذکر کردم خالی از لطف نباشد.
در مراسم فوق الذکر با عده ای جامعه شناس، ریش سفیدان و فعالان حقوق زنان یا کسانی که در زمینه کمک رسانی به زنان کار می کردند بر سر یک میز نشسته بودیم. بعد از پایان مراسم و زمانی که برای نان چاشت انتظار می کشیدیم صحبت از مسایل مربوط به زندگی و ازدواج و حقوق زن و فرزند شد. یکی از همان دوستان که جوان و تا حدی تحصیلکرده هم بود چنین نظر داد: «به نظر من اگر کسی از دستش بر می آید و توانایی مالی دارد هر چه می تواند زن بگیرد و زندگی خود را خوش تیر کند»
و من فهمیدم که مقام زن از دید برخی یا شاید بسیاری از مردانی که در زمینه حقوق زنان کار می کنند یعنی فراهم نمودن خوراک و پوشاک و مسکن. نمی دانم از دید زنان جامعه ما مقام زن چه تعریفی دارد و آنها چه می خواهند؟
خودآگاهی مرحله بعدی برون آگاهی است. برای رسیدن یا رساندن همه اقشار جامعه به این مرحله راه درازی در پیش داریم.